W 2019 r. do polskiego porządku prawnego weszła nowa, przełomowa ustawa, o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Stworzyła ona ramy prawno-organizacyjne do urzeczywistnienia idei dostępności w naszym kraju, nakładając na wszystkie podmioty publiczne obowiązki dotyczące zapewnienia dostępności w aspekcie architektonicznym, cyfrowym i informacyjno-komunikacyjnym.
"Ustawa jest kluczowym elementem rządowego Programu Dostępność Plus, który obchodził w tym roku swoje pięciolecie. Efektem programu, który koordynuje Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, jest ponad 100 trwających i drugie tyle zakończonych inicjatyw angażujących środki o wartości 16,7 miliarda złotych. To szacowane koszty inwestycji, które zwiększają dostępność w naszym otoczeniu" – powiedziała wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak.
Najważniejsze rozwiązania, jakie wprowadza ustawa to:
- zapewnienie dostępności architektonicznej, cyfrowej i informacyjno-komunikacyjnej w instytucjach publicznych (szkołach, urzędach, uczelniach, placówkach służby zdrowia),
- utworzenie Funduszu Dostępności, z którego środki są przeznaczone na usprawnienia w budynkach dla osób z niepełnosprawnościami,
- możliwość wnoszenia wniosków o zapewnienie dostępności lub skargi na brak dostępności jeśli podmiot publiczny nie realizuje obowiązków wynikających z ustawy,
- szansa zdobycia certyfikatu dostępności przez organizacje pozarządowe i podmioty prywatne, które będą spełniać wymagania dostępności,
- wyznaczenie koordynatorów ds. dostępności jako asystentów os. ze szczególnymi potrzebami w wielu urzędach i sądach zapewnienie koordynacji inicjatyw wspierających dostępność - koordynatorem polityki zapewniania dostępności jest minister ds. rozwoju regionalnego (obecnie jest to Minister Funduszy i Polityki Regionalnej), wspierany przez Radę Dostępności.
Na mocy tych przepisów w blisko 3 tys. urzędów i instytucjach powołano koordynatorów do spraw dostępności, których rolą jest pomoc osobie w załatwieniu sprawy jeśli napotyka na bariery i problemy związane z brakiem dostępności danej usługi czy miejsca. Dzięki działalności Funduszu Dostępności, ponad 250 podmiotów skorzystało z pożyczek na finansowanie montażu wind, podjazdów, ramp i innych rozwiązań, umożliwiających swobodną przemieszczanie się w budynkach wielorodzinnych czy obiektach publicznych.
"Dzięki ustawie funkcjonuje Rada Dostępności, jako organ doradczy ministra ds. rozwoju regionalnego w zakresie formułowania kluczowych wyzwań w obszarze dostępności. Uzupełnieniem sieci współpracy jest Partnerstwo na rzecz dostępności, którego rolą jest zapewnienie możliwości wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy sygnatariuszami Partnerstwa reprezentującymi różne środowiska i branże" - podkreśliła wiceminister.
"Ustawa jest kluczem do tego, by dostępność została z nami na dłużej, by problemy z dostępnością dostrzegać i rozwiązywać stale, a nie tylko okazjonalnie. To milowy krok w realizacji polityki państwa wobec osób ze szczególnymi potrzebami, którzy są narażeni na marginalizację lub dyskryminację m.in. ze względu na niepełnosprawność lub obniżony poziom sprawności z powodu wieku czy choroby" – podsumowała Małgorzata Jarosińska-Jedynak.