Reforma: Ramowe warunki dla inwestycji w zieloną transformację na obszarach miejskich
Kamienie milowe:
- Wejście w życie rozwiązań legislacyjnych w zakresie zielonej transformacji miast
- Ustanowienie Instrumentu Zielonej Transformacji Miast
Okres wdrażania: nowe regulacje wejdą w życie do końca 2023 r.
Ustawa wzmacniająca klimatyczny wymiar polityki miejskiej
Celem ustawy jest przygotowanie i wdrożenie skutecznych rozwiązań prawnych oraz organizacyjnych pozwalających na przyspieszenie procesu zielonej transformacji miast w Polsce.
Termin zielona transformacja należy rozumieć jako proces prowadzący do zwiększania neutralności klimatycznej, przy jednoczesnej dbałości o jakość środowiska przyrodniczego i nie ograniczający potencjału do rozwoju społeczno-gospodarczego. Szerzej jest to proces, który tworzy potencjał do rozwoju społecznego i gospodarczego w oparciu o założenia Europejskiego Zielonego Ładu oraz podstawowych priorytetów strategii UE w zakresie przystosowania do zmian klimatu. Zielona transformacja to kompleksowy zestaw działań mający na celu znaczącą redukcję negatywnego oddziaływania ludzi na środowisko przyrodnicze, prowadzący do zwiększania neutralności klimatycznej i jednocześnie tworzący przestrzenie miejskie przyjazne człowiekowi.
Miasta i obszary zurbanizowane to miejsca, gdzie w kontekście kryzysu klimatycznego nawarstwia się wiele problemów środowiskowych i przestrzennych. Różnorodność użytkowników i potrzeb wywołuje konflikty przestrzenne, a skala problemów rośnie: zanieczyszczone powietrze, rosnące zapotrzebowanie na energię, suburbanizacja i kongestia, nadmierny hałas, deficyt dostępnych terenów zielonych, zasklepienie gruntów, utrata bioróżnorodności, nieefektywne sortowanie i składowiska odpadów, rosnąca liczba obszarów o zdegradowanej tkance urbanistycznej, zaniedbanych społecznie i wymagających natychmiastowej kompleksowej rewitalizacji. Obecnie ludność polskich miast ocenia się na około 23 mln osób, co stanowi ponad 60% populacji kraju – skala problemu jest więc olbrzymia. Dalszy zrównoważony rozwój kraju i miast – bez względu na ich wielkość – wymaga lepiej zaplanowanych, zintegrowanych i skoordynowanych działań samorządów i położenia większego akcentu na aspekty środowiskowe, w tym zwłaszcza związane z zieloną transformacją.
Celem ustawy jest przede wszystkim wprowadzenie wymiaru klimatyczno-środowiskowego do polityki rozwoju - strategii rozwoju różnych szczebli JST, do procedur planowania przestrzennego, czy do budżetów obywatelskich. Łączy ona także bezpośrednio prowadzenie polityki ochrony środowiska z działaniami miast w tym zakresie (miejskie plany adaptacji do zmian klimatu).
Przewidywane efekty:
- wprowadzenie do polityki rozwoju obligatoryjnego elementu dot. celów klimatyczno-środowiskowych (w tym zielonej transformacji),
- zapewnienie zdolności instytucjonalnej jednostek samorządu terytorialnego do realizowania projektów ukierunkowanych na zieloną transformację,
- lepsze zintegrowanie procesu zielonej transformacji z procedurami planowania przestrzennego,
- zapewnienie partycypacji społecznej poprzez organizację konsultacji z zainteresowanymi stronami procesu,
- zapewnienie trwałości we wspieraniu zdolności obszarów miejskich do inwestowania w zieloną transformację.
Powiązane: Instrument Zielonej Transformacji Miast