Instrument „Łącząc Europę”

Instrument „Łącząc Europę”

Instrument „Łącząc Europę” (ang. Connecting Europe Facility – CEF) to nowy instrument finansowy, który zastąpił dotychczasowy program TEN-T. Wspiera rozwój trzech obszarów – sieci transportowej, energetycznej oraz telekomunikacyjnej. Unia Europejska przeznaczyła w swoim budżecie na ten cel odrębną pulę środków finansowych. Fundusze te będzie można wykorzystać w latach 2014-2020 na inwestycje dotyczące budowy i modernizacji infrastruktury w dziedzinie transportu, energetyki i telekomunikacji.

Cele

Ogólne

Instrument „Łącząc Europę” ma przyczynić się do zrównoważonego wzrostu. Ten z kolei będzie sprzyjał integracji społeczeństwa poprzez tworzenie nowoczesnych sieci transeuropejskich o wysokiej wydajności. Taka inicjatywa przyniesie korzyść całej Unii Europejskiej. Dotyczy to zarówno wzrostu konkurencyjności, jak również spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Dodatkową wartością będzie stworzenie środowiska bardziej sprzyjającego inwestycjom prywatnym i publicznym, poprzez połączenie ich środków finansowych oraz bezpośredniego wsparcia Unii Europejskiej. Wyniki będą mierzone ilością inwestycji publicznych i prywatnych, zaangażowanych w projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania. Fundusz ma również pomóc państwom unijnym w osiągnięciu celów tzw. 20-20-20, wyznaczonych w Strategii Europa 2020, tj.:

• ograniczenia emisji CO2 co najmniej o 20 proc. w porównaniu z poziomem z 1990 r.,
• zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w odniesieniu do całkowitego zużycia energii o 20 proc.,
• zwiększenia efektywności użycia energii o 20 proc. 

Sektor Transportu

Mapy Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T)     

Cele oraz zasady funkcjonowania Instrumentu CEF zostały określone w rozporządzeniach, które dostępne są w sekcji Dokumenty.

Budżet

Dostępna pula środków na inwestycje w sektorze transportu wynosi ponad 24 mld EUR, z czego 11,3 mld EUR przenosi się z Funduszu Spójności. Środki zostaną rozdysponowane w ramach konkursów CEF.

Priorytety funduszu

Program wieloletni

Cel finansowy 1

Priorytet 1. Projekty należące do Korytarzy Sieci Bazowej
Priorytet 2. Pozostałe odcinki Sieci Bazowej
Priorytet 3. Interoperacyjność kolei
Priorytet 4. ERTMS

Cel finansowy 2

Priorytet 1. Wdrożenie nowych technologii i innowacyjność
Priorytet 2. Bezpieczna infrastruktura

Cel finansowy 3

Priorytet 1. SESAR
Priorytet 2. RIS
Priorytet 3. ITS
Priorytet 4. MoS
Priorytet 5. Działania dot. infrastruktury w węzłach sieci bazowej (w tym miejskich)
Priorytet 6. Połączenia oraz rozwój platform multimodalnych

Cel finansowy 4

Priorytet 1. Alokacja Funduszu Spójności: projekty należące do korytarzy sieci bazowej, pozostałe odcinki sieci bazowej, ERTMS, Innowacje, Bezpieczna infrastruktura, MoS (autostrady morskie)

Szczegółowe informacje na temat priorytetów Programu Wieloletniego (PDF 193 KB)

Program Roczny

Priorytet

1. Kolej, żegluga śródlądowa oraz drogi sieci bazowej, połączenia portów morskich, śródlądowych i lotniczych oraz rozwój portów
2. Projekty na sieci kompleksowej (kolej, żegluga śródlądowa, drogi, porty morskie i śródlądowe)
3. Projekty dot. połączenia sieci TEN-T z infrastrukturą państw sąsiadujących (kolej, żegluga śródlądowa, drogi, porty morskie i śródlądowe)
4. Wdrożenie nowych technologii i innowacyjność
5. Usługi transportu towarowego
6. Działania dot. zmniejszenia hałasu powodowanego przez transport
7. Aplikacje telematyczne
8. Działanie dot. ułatwienia dostępu do infrastruktury transportowej osobom niepełnosprawnym
9. Działania dot. infrastruktury w węzłach sieci bazowej (w tym miejskich)
10. Połączenia oraz rozwój platform multimodalnych

Szczegółowe informacje na temat priorytetów Programu Rocznego (PDF 254 KB)

Nabór

Zasady konkursów

Konkursy w ramach CEF organizowane są na podstawie:

• Programu Wieloletniego (z ang. Multi-Annual Work Programme – MAP);
• Programu Rocznego (z ang. Annual Work Programme – AP).

Różnice pomiędzy programami dotyczą zakresu wsparcia, długości trwania projektów oraz wysokości dostępnych środków. Wszystkie propozycje projektów przed złożeniem do KE muszą uzyskać akceptację Państwa Członkowskiego.

Dofinansowanie CEF przyznawane jest w drodze konkursów organizowanych przez KE. W procedurze konkursowej mogą uczestniczyć podmioty ze wszystkich Państw Członkowskich UE. Wyjątek stanowią środki przesunięte z Funduszu Spójności do CEF, o które ubiegać się mogą wyłącznie państwa kohezyjne.

Procedura wnioskowania o środki CEF rozpoczyna się w momencie opublikowania przez Komisję Europejską Zaproszeń do składania wniosków (Calls for proposals), które określają zasady aplikowania oraz szczegółowo opisują priorytety wsparcia.
W okresie po publikacji Zaproszeń, a przed terminem składania wniosków do KE, organizowany jest w Brukseli dzień informacyjny (Info Day), podczas którego prezentowane są wszystkie najważniejsze informacje związane z konkursami.

Program Wieloletni

W ramach Programu Wieloletniego Komisja Europejska planuje rozdysponować 80-85 proc. budżetu CEF w sektorze transportu. Konkursy dotyczące środków przesuniętych z Funduszu Spójności (FS) będą skierowane do beneficjentów z państw kohezyjnych oraz na określone, wcześniej zidentyfikowane wraz z Państwami Członkowskimi projekty. Do 31 grudnia 2016 r. wybór projektów kwalifikujących się do wsparcia ze środków przesuniętych z FS odbywa się z zachowaniem kopert narodowych. Po tej dacie środki, które nie zostaną przyznane na konkretne projekty, będą udostępnione zgodnie z zasadami rozporządzenia ws. CEF wszystkim państwom kohezyjnym. 

Program Roczny

Pozostałe środki zostaną rozdysponowane w ramach Programu Rocznego. Maksymalny okres realizacji projektów w ramach tego programu został ustalony na 3 lata. Zobacz aktualne obszary wsparcia w ramach Programu Wieloletniego i Rocznego CEF.

Maksymalny poziom dofinansowania

Maksymalny poziom dofinansowania (wyrażony jako procent kosztów kwalifikowanych) dla projektów z tzw. puli ogólnej  jest uzależniony od typu projektu został określony w art. 10 Rozporządzenia 1316/2013.

Natomiast w przypadku projektów finansowanych z puli środków przesuniętych do CEF z Funduszu Spójności, maksymalny poziom dofinansowania wynosi 85 proc.

Ocena projektów

Szczegółowe zasady oceny i wyboru projektów publikowane są przez Komisję Europejską w programach prac (Work programmes) oraz zaproszeniach do składania wniosków (Calls for proposals).

Po złożeniu wnioski o dofinansowanie przechodzą dwustopniową ocenę. W ramach pierwszego etapu oceny weryfikowane są przez ekspertów zewnętrznych, zaproszonych przez KE. To bardzo istotna część procedury. Zgodnie z zasadami konkursów w przypadku otrzymania oceny niższej niż 3, w którymś z ocenianych kryteriów (skala 0-5), projekt nie będzie rekomendowany do wsparcia przez ekspertów i nie otrzyma dofinansowania z CEF. Kolejnym etapem jest ocena z punktu widzenia celów UE przeprowadzana przez służby KE. Na podstawie ww. ocen przygotowywana jest lista projektów, które otrzymają wsparcie środków UE.

Wszystkie wnioski aplikacyjne przed przekazaniem do KE muszą zostać zaakceptowane przez Państwo Członkowskie tj. Ministerstwo Rozwoju. Wnioski nie posiadające takiej akceptacji nie będą oceniane przez KE.

Więcej informacji na temat oceny projektów przez Ministerstwo Rozwoju w Dokumentach.

Transport

Pytania dotyczące instrumentu CEF w sektorze transportu należy kierować na adres e-mail: cef@mr.gov.pl lub pod numery telefonów:

• 22 273 77 37,
• 22 273 83 49,
• 22 273 83 46,
• 22 273 83 43,
• 22 273 83 44.

Energetyka

Ministerstwo Energii

Telekomunikacja

Ministerstwo Cyfryzacji