PROGRAM DOSTĘPNOŚĆ PLUS – EFEKTY PO ROKU
Dziś - 17 lipca 2019 - mija dokładnie rok od przyjęcia przez rząd do realizacji programu Dostępność Plus. Program służy podniesieniu jakości życia i zapewnieniu niezależnego życia wszystkich obywateli, w tym osób starszych oraz osób z trwałymi lub czasowymi ograniczeniami sprawności. To pierwszy tak kompleksowy program dla Polski, który włącza problematykę dostępności do wszystkich polityk publicznych.
Minął dopiero rok, a my możemy pochwalić się już całkiem długą listą efektów. Poniżej przedstawiamy kilka najistotniejszych z nich.
Wprowadzenie regulacji prawnych
- w Sejmie trwają prace nad Ustawą o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (określa obowiązki podmiotów publicznych w zakresie dostępności architektonicznej, cyfrowej, informacyjno-komunikacyjnej)
- 1 lipca zainaugurowano pilotażowo tzw. program windowy (podpisane porozumienie pomiędzy Ministerstwem Inwestycji i Rozwoju a Bankiem Gospodarstwa Krajowego na udzielanie nisko oprocentowanych pożyczek na poprawę dostępności budynków wielorodzinnych oraz budynków użyteczności publicznej)
- ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych określa wymogi dostępności
Inwestycje w wiedzę, kompetencje, umiejętności
- uruchomionych jest już ponad 2/3 działań programu
- rozpoczęto konkursy i projekty na poprawę dostępności o wartości kilku mld zł. – w tym m.in. na uczelniach, w szkołach, placówkach służby zdrowia
- prowadzone są szkolenia (w tym dla służb architektoniczno-budowlanych, dla trenerów psów przewodników)
- rozpowszechniane jest hasło projektowania uniwersalnego
Innowacje dla dostępności, inwestycje w infrastrukturę
- stworzenie lepszych możliwości rozwoju nowych technologii i infrastruktury
- dostępne inwestycje - konkursy dla przedsiębiorców na innowacje społeczne
- zakup środków transportu
- rewitalizacja, remonty
Budowanie świadomości społecznej
- kampanie społeczne (np. „Dostępność zaczyna się od drugiego człowieka. Sprawdź co Ty możesz zrobić”) https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/fundusze-europejskie-bez-barier/dostepnosc-plus/multimedia/
- konkurs dla szkół uDOSTĘPniacze (uwrażliwienie i podniesienie świadomości zwłaszcza wśród młodych na temat potrzeb osób z niepełnosprawnościami)
- promowanie dobrych praktyk
- dedykowana strona internetowa oraz prowadzenie FB (25 tysięcy polubień). Uczymy podstaw języka migowego
Współpraca z Partnerami
- Rada Dostępności (powołanie do życia Rady Dostępności – ekspertów ds. dostępności reprezentujących różne środowiska; ich zadaniem jest wypracowywanie najlepszych rozwiązań, opiniowanie i doradztwo, rekomendowanie zmian prawnych)
- Partnerstwo na rzecz dostępności (stale powiększające się grono przyjaciół dostępności - obecnie 152 sygnatariuszy partnerstwa, deklarujących zobowiązanie się do kierowania się zasadami dostępności)
Planowane efekty obecnie już realizowanych działań z Programu Dostępność Plus:
- Ustawa o dostępności – projekt na etapie zaawansowanych prac rządowych,
- Partnerstwo na rzecz dostępności – ponad 130 firm, organizacji i samorządów deklarujących wsparcie w swoich działaniach idei dostępności,
- Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych – dokument podpisany przez Prezydenta RP,
- Rada Dostępności – międzysektorowy organ opiniodawczo – doradczy (eksperci) w zakresie dostępności,
- 50 szkół podstawowych zostanie dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami,
- 45 uczelni zostanie dostosowanych do potrzeb studentów i pracowników z niepełnosprawnościami,
- 30 programów kształcenia na uczelniach, do których wprowadzono moduł projektowania uniwersalnego,
- Co najmniej 25 szpitali i 125 przychodni zostanie wyposażonych pod kątem poprawy dostępności,
- 50 psów będzie przeszkolonych jako psy asystujące dla osób niewidomych,
- Co najmniej 100 innowacyjnych usług lub produktów na rzecz dostępności,
- 1500 pracowników służb architektoniczno-budowlanych zostanie przeszkolonych z dostępności,
- 14 nowych modeli deinstytucjonalizacji usług świadczonych na rzecz osób z zaburzeniami i chorobami psychicznymi,
- Działania aktywizacyjne dla 100 tys. osób niepełnosprawnych i osób starszych na rynku pracy,
- 1200 osób objętych usługami mieszkalnictwa chronionego i wspomaganego,
- 23 tys. osób z niepełnosprawnościami i starszych które skorzystały z usług opiekuńczych lub asystenckich
- opracowanie koncepcji wzorcowych lokali mieszkalnych, dostosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych
Pozostałe zaplanowane efekty dla Programu Dostępność Plus:
- Co najmniej 810 pracowników administracji publicznej przeszkolonych z tworzenia i publikowania dostępnych publicznych dokumentów oraz ze stosowania rozwiązań ułatwiających zatrudnianie osób niepełnosprawnych,
- Co najmniej 810 koordynatorów dostępności w różnych urzędach,
- 81 urzędów administracji publicznej, które dostosowały swoje procedury do potrzeb osób z niepełnosprawnościami,
- Zmiana przepisów prawa budowlanego w kierunku zapewnienia dostępności wszystkich nowych budynków użyteczności publicznej i budownictwa wielorodzinnego – w trakcie opracowywania,
- 900 budynków w których poprawiono dostępność (np. windy, podjazdy, inne ułatwienia),
- 5 centralnych punktów usług doradczych i konsultacyjnych dla inwestorów i projektantów z zakresu projektowania uniwersalnego,
- 150 gmin w których sfinansowany zostanie indywidualnego transport dla osób z niepełnosprawnościami (door-to-door),
- Zakup około 1000 autobusów i tramwajów oraz modernizacja i zakup prawie 500 jednostek taboru kolejowego (wagonów),
- Rozbudowa 13 zintegrowanych, w pełni dostępnych węzłów przesiadkowych,
- Cykl szkoleń z zakresu praktycznego stosowania zasad dostępności wobec pasażerów o szczególnych potrzebach – szkolenia skierowane będą do ponad 5 tys. pracowników sektora transportu, w tym głównie spółek kolejowych,
- 15 Specjalistycznych Centrów Wspierających Edukację Włączającą,
- 150 szkół dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami,
- 55 uczelni dostosowanych do potrzeb studentów i pracowników z niepełnosprawnościami,
- 1,5 tys. studentów uczących się praktycznych zasad uniwersalnego projektowania,
- Krajowy Ośrodek Mobilności Osób Niepełnosprawnych – systemowe wsparcie procesu zdobywania prawa jazdy i oprzyrządowania do własnego pojazdu – ponad 300 osób niepełnosprawnych, którzy zdobędą prawo jazdy i dostosują swoje pojazdy do własnych potrzeb komunikacyjnych,
- Zakup 21 elektrycznych zespołów trakcyjnych (pociągi) dostosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych oraz modernizacja zaplecza techniczno-postojowego SKM w Warszawie,
- 21 stacji i 45 przystanków kolejowych dostosowanych pod kątem dostępności (m.in. Nidzica, Olsztynek, Gągławki, Olsztyn Zachodni, Olsztyn Główny, Zakrzów, Sarnowo, Kozłowo, Dobrzyń, Bujaki, Waplewo, Gryźliny, Stawiguda, Bartąg, Olsztyn Dajtki, Olsztyn Śródmieście, Skarżysko-Kamienna),
- Zakup 111 niskopodłogowych tramwajów w Poznaniu,
- Zakup nowoczesnego, niskopodłogowego taboru dla II linii metra w Warszawie - 13 sztuk,
- Aplikacja Viz Wizard - umożliwiająca wirtualne zwiedzanie około 20 polskich i słowackich obiektów dziedzictwa historycznego,
- Utworzenie dostępnego polsko-słowackiego ogrodu edukacyjnego "Przyroda na wyciągnięcie ręki" w województwie podkarpackim,
- Zakup 3 katamaranów i 1 symulatora kajaka m.in. dla osób z niepełnosprawnościami do Centrów Turystyki Kajakowej,
- Opracowanie technologii innowacyjnych implantów kości i metod operacji,
- Opracowanie modelu Interfejsu mózg - komputer - który umożliwia komunikację bez pośrednictwa mięśni, jedynie za pomocą fal mózgowych,
- Opracowanie modelu wózka inwalidzkiego (fotelo-wózka), mogącego pełnić również funkcję fotela kierowcy samochodu osobowego,
- Modernizacja 8 obiektów muzealnych w ramach konkursu Muzea Otwarte,
- Trzyjęzyczny portal pn. Filmowe Dziedzictwo Kulturowe dostosowany do potrzeb osób niedowidzących i słabo widzących,
- Model wsparcia osób z niepełnosprawnościami w środowisku pracy opracowany dla przedsiębiorców we przez Centralny Instytut Ochrony Pracy,
- Opracowanie standardów obsługi klientów z różnymi potrzebami dla różnych sektorów gospodarki (np. turystyka, handel, urzędy),
- Internetowa aplikacja do tworzenia modelowych serwisów internetowych oraz weryfikacji dostępności stron internetowych i dokumentów.