Nie od dziś wiadomo, że czytanie poszerza horyzonty, pobudza wyobraźnię i rozwija kreatywność. Osoby regularnie czytające książki osiągają lepsze wyniki w nauce – i to na wszystkich poziomach edukacji. Mają większy zasób słów i łatwiej im porozumieć się z innymi. A jak w tej chwili wygląda czytelnictwo w Polsce? Co i jak czytamy? Jak zaskakująco pandemia zmieniła czytelnicze trendy? O, tym przeczytasz poniżej.
Czytamy więcej!
Dziś Światowy Dzień Książki i korzystając z tej okazji przekazujemy dobre wiadomości.
Jak wynika z raportu Biblioteki Narodowej z kwietnia zeszłego roku, 2021 był najlepszym rokiem pod względem czytelnictwa od 6 lat. W Raporcie tym możemy również znaleźć informację, że 42% respondentów przeczytało przynajmniej jedną książkę – a to najlepszy wynik od 2014 roku! Ten nagły wzrost czytelnictwa przypisuje się przede wszystkim pandemii koronawirusa. Ale nie tylko…
Cyfrowa rewolucja
Już w 2020 roku można było zaobserwować skokowy wzrost zainteresowania e-bookami, czyli książkami w wersji cyfrowej. Wystarczy rzucić okiem na podsumowanie, które opublikował Instytut Książki. I tak na przykład, z danych księgarni TaniaKsiazka.pl wynika, że sprzedaż e-booków od początku marca do połowy kwietnia 2020, w porównaniu do analogicznego okresu z 2019 roku, wzrosła aż 2,5-krotnie. Co ciekawe, Empik w tym samym czasie informował, że liczba nowych klientów kupujących książki na stronie internetowej sieci podwoiła się. Ponad 20% wszystkich kupujących wybierało wydania cyfrowe, podczas gdy wcześniej – tylko około 14% czytelników. Ogromnym zainteresowaniem cieszyła się także platforma Legimi. Według danych z końca marca 2020 zanotowała ona około 100% wzrost liczby aktywacji usługi (w porównaniu do okresu sprzed zamknięcia szkół). Natomiast wydawcy, z którymi Legimi współpracuje, odnotowali średnie wzrosty obrotów na poziomie 40%.
Skąd tak dobre wyniki czytelnictwa? Po prostu podczas lock-downu, przy ograniczonych kontaktach towarzyskich, bardziej niż kiedykolwiek potrzebowaliśmy dobrej lektury. A ponieważ książki w postaci cyfrowej można mieć natychmiast – chętnie wybieraliśmy właśnie e-booki.
Gdzie po bezpłatne perełki do czytania?
Dzięki nowym technologiom nie tylko mamy dostęp do obecnie wydawanych książek w wersji cyfrowej. Możemy też bez żadnych opłat i praktycznie bez ograniczeń korzystać z najcenniejszych zabytków polskiej i światowej literatury. Wystarczy wejść na stronę polona.pl
POLONA to jedna z najnowocześniejszych bibliotek cyfrowych na świecie i jednocześnie największa tego typu biblioteka w Polsce. Powstała dzięki Funduszom Europejskim w ramach Programu Polska Cyfrowa. Dzięki niej można korzystać ze zbiorów Biblioteki Narodowej, ale też innych instytucji, których zbiory zostały zdigitalizowane.
Każdego dnia zbiory POLONY powiększają się średnio o 2 000 obiektów. Są to nie tylko książki, ale też starodruki, rękopisy, grafiki, mapy, nuty, fotografie, ulotki, afisze i pocztówki. Rocznie to ponad 17 milionów skanów! Niesamowite jest to, że nie tylko można przeglądać dowolnie wybrane zbiory, wykorzystując w tym celu zaawansowane wyszukiwanie oraz precyzyjne filtry, ale też tworzyć własne kolekcje, pracować z aktywną warstwą tekstową (OCR) czy dodawać swoje notatki i zakładki.
Co znajdziemy w POLONIE?
Są tu, na wyciągnięcie ręki, najcenniejsze skarby polskiej kultury i historii. Między innymi kronika Galla Anonima, rękopisy Kochanowskiego, Mickiewicza i Chopina czy rysunki Norwida i Witkacego.
Zbiory POLONY pochodzą z różnych epok i różnych dziedzin. Są tu średniowieczne bogato iluminowane rękopisy, najstarsze polskie książki drukowane, ryciny, rysunki. Jest też pokaźna kolekcja publikacji popularnych, jak choćby pocztówki, stare elementarze, książki dla dzieci, książki kucharskie czy dawne poradniki.
Można również przeglądać cyfrowe kopie prasy codziennej, co ułatwia specjalny panel z wbudowanym kalendarzem. Większość udostępnianych zbiorów należy do domeny publicznej, a to znaczy, że można je za darmo pobierać i dowolnie wykorzystywać. Zobacz, jak to wygląda w praktyce. Obejrzyj film (film powstał na zlecenie Centrum Projektów Polska Cyfrowa w ramach kampanii promocyjnej projektu POLONA dla bibliotek 2.0, realizowanego z Programu Polska Cyfrowa).
Skarby Biblioteki Narodowej – dla każdego coś ciekawego!
Poniżej znajdują się linki do kilkunastu wybranych perełek literatury i sztuki. Ale to tylko kropla w oceanie POLONY.
Do odkrycia DLA PODRÓŻNIKÓW
- Po szerokim świecie: nowele, obrazki i szkice z podróży Ferdynanda Ossendowskiego,
- Geographicae tabulae in charta pergamena Antoniusa Milla z 1583 roku,
- mapy z Geografii Klaudiusza Ptolemeusza w najsłynniejszej redakcji Nicolausa Germanusa z 1467 roku.
Smaczne kąski DLA AMATORÓW GOTOWANIA
- Jedyne praktyczne przepisy wszelkich zapasów śpiżarnianych oraz pieczenia ciast Lucyny Ćwirczakiewiczowej,
- Ilustrowany kucharz krakowski dla oszczędnych gospodyń: smaczne i tanie obiady dla domów obywatelskich, według kuchni krakowskiej, litewskiej, francuskiej i wiedeńskiej [...]
- Książka kucharska powszechna do użytku w każdém gospodarstwie Jana Szczepańskiego.
NA MIŁOŚNIKÓW KLASYKI czekają tu między innymi:
- Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego,
- Dziady t. 2. Adama Mickiewicza,
- Quo Vadis Henryka Sienkiewicza.
A JEŚLI INTERESUJE CIĘ HISTORIA, warto zerknąć na najdawniejsze zabytki polskiego piśmiennictwa. Wśród nich znajdziesz między innymi:
- Słynny Psałterz floriański wykonany dla królowej Jadwigi w XIV w.
- jedyny zachowany rękopis Jana Kochanowskiego
Są także bezcenne rękopisy średniowieczne i renesansowe zakupione do polskich kolekcji historycznych, np. Sforziada – jeden z czterech egzemplarzy jednej z najsłynniejszych drukowanych książek renesansu (egzemplarz został wykonany dla członków rodu Sforzów)
MELOMANI znajdą w POLONIE oryginalne zapisy nutowe i partytury, m.in.:
- Fryderyka Chopina 2 Nocturnes: pour le piano: dediés à Mademoiselle R. de Könneritz: Op. 62,
- Śpiewnik domowy Stanisława Moniuszki.
Jest też pokaźny DZIAŁ KSIĄŻEK DLA DZIECI.
A wśród nich:
- Księga dżungli Rudyara Kiplinga,
- Tańcowała igła z nitką Jana Brzechwy z rys. Franciszka Themersona,
- Król Maciuś Pierwszy Janusza Korczaka.
DLA MIŁOŚNIKÓW ILUSTRACJI I SZTUKI WIZUALNEJ nie lada gratką będą:
- Szkic postaci kobiecej Cypriana Kamila Norwida,
- Katalog arcybiskupów gnieźnieńskich Jana Długosza z oprawą ikonograficzną autorstwa Stanisława Samostrzelnika,
- Photo Album Stefana Themersona.
To tylko niektóre z bezcennych pozycji, jakie można znaleźć w POLONIE. Wśród tak bogatych zbiorów na pewno każdy znajdzie to, czego szuka.
Światowy Dzień Książki – to właśnie dziś – ale czy wiesz, dlaczego?
23 kwietnia – ta data nie jest przypadkowa. W dniu tym zmarł bowiem Miguel de Cervantes (twórca bodaj najbardziej znanej postaci literackiej – Don Kichota) oraz największy angielski dramaturg William Szekspir. Początkowo (od 1930 roku) Dzień Książki obchodzili tylko Hiszpanie, z czasem zwyczaj przejęły wszystkie kraje hiszpańskojęzyczne. Wywodził się on po trosze również z hiszpańskiej tradycji. Tego dnia w Kościele Katolickim wspomina się św. Jerzego, który według średniowiecznej legendy stoczył walkę ze smokiem. Z tej okazji wśród Hiszpanów panował zwyczaj wręczania kobietom czerwonej róży (symbolu smoczej krwi), a Hiszpanki odwdzięczały się za ten dar, ofiarowując panom książki.
I tak, z połączenia tradycji i potrzeby popularyzowania czytelnictwa, Dzień Książki rozpowszechnił się w Europie i na świecie. Aż w roku 1964 UNESCO ustanowiło 23 kwietnia Światowym Dniem Książki. I chociaż od tamtego czasu zmieniło się wszystko – począwszy od książek po nasze nawyki czytelnicze – to jedno pozostaje aktualne: „kto czyta, żyje wielokrotnie”.