Polska coraz bardziej efektywnie realizuje inwestycje kolejowe dofinansowane ze środków Unii Europejskiej. Najważniejszym wyzwaniem jest dokończenie zadań na sieci bazowej TEN-T w perspektywie 2030 r. O planach inwestycyjnych Polski na następną perspektywę finansową UE i obecnie realizowanych projektach rozmawiali dziś w Warszawie uczestnicy Grupy Wysokiego Szczebla ds. inwestycji kolejowych. Dziewięć na dziesięć euro środków płynących z UE na kolej wspiera projekty infrastrukturalne, realizowane przede wszystkim przez PKP PLK SA.
Ponad 20 mld zł, a więc narastająco 92 proc. środków zarezerwowanych na wsparcie kolei w Programie Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) 2014-2020 ma już konkretny określony w umowach cel inwestycyjny. 30 proc. z tych środków, a więc 7,5 mld zł wydatków kwalifikowalnych udało się już zrefundować z Komisji Europejskiej.
- Efektywnie i w pełni zrealizowaliśmy cele założone dla projektów kolejowych w POIiŚ na rok 2019. Polska jest też największym beneficjentem unijnego instrumentu „Łącząc Europę” (CEF) w sektorze transportu. Aż 82 proc. dofinansowania z CEF zostało przeznaczone na inwestycje kolejowe a PKP PLK S.A. jest największym beneficjentem CEF w całej UE – mówi Grzegorz Puda, wiceminister funduszy i polityki regionalnej.
Z instrumentu "Łącząc Europę" CEF realizujemy łącznie 56 projektów transportowych z wkładem unijnym w wysokości 3,9 mld euro.
Podczas dzisiejszego spotkania rozmawiano również o oczekiwaniach Polski i KE dotyczących zakresu wsparcia inwestycji kolejowych w przyszłej perspektywie finansowej. Zarówno Polska, jak i KE oczekują przede wszystkim dokończenia kolejowej sieci bazowej TEN-T oraz uczynienia z kolei atrakcyjnego i dostępnego środka transportu.
Zmiany na kolei są w obecnej perspektywie finansowej UE współfinansowane z Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, instrumentu finansowego "Łącząc Europę" (CEF), regionalnych programów operacyjnych (RPO) i Programu Polska Wschodnia (PO PW). Warto dodać, że na modernizację kolei w Polsce Unia Europejska przeznaczyła ponad 10 miliardów euro.
W posiedzeniu uczestniczyli m.in. Lucie Žáčková, zastępca kierownika Wydziału ds. Polski w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej oraz wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel i Ireneusz Merchel prezes zarządu PKP PLK, a także eksperci Inicjatywy JASPERS.
W ramach rządowego Krajowego Programu Kolejowego do 2023 na inwestycje kolejowe przeznaczono blisko 75,7 mld zł. Z tych środków ponad 40,3 mld zł to środki UE pochodzące z POIiŚ, CEF, POPW i RPO. Największe nakłady na projekty w ramach KPK zostały zaplanowane na lata 2020 (16,5 mld zł), 2021 (13,2 mld zł) i 2022 (10 mld zł). Jest to duże wyzwanie. Dlatego właśnie strona publiczna prowadzi intensywne starania o minimalizację ewentualnych zagrożeń dla efektywnej realizacji tak dużego programu inwestycyjnego. Między innymi w tym celu została powołana w MFiPR na prośbę Komisji Europejskiej Grupa Wysokiego Szczebla ds. Inwestycji Kolejowych (HLG). Grupa zajmuje się także przygotowaniami do realizacji projektów w ramach wieloletnich ram finansowych UE 2021-27.
Zdjęcie: MFiPR