Dr Alicja Chmielewska, wirusolożka z Gdańska, sprawdza, czy występujące w organizmie człowieka białko o nazwie interferon może pobudzić nasz układ odpornościowy do skutecznej walki z koronawirusem SARS-CoV-2. Badania wspierają Fundusze Europejskie, a dokładnie Program Inteligentny Rozwój (POIR).
Fot. archiwum prywatne
Interferon stymuluje nasz układ odpornościowy do walki z różnymi patogenami, czyli czynnikami chorobotwórczymi. Działanie interferonu polega na wytwarzaniu innych białek komórkowych, które blokują namnażanie się zakażonych komórek w naszym organizmie. Te właściwości interferonu są już wykorzystywane w leczeniu takich chorób jak m.in. przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B i C. Teraz naukowcy sprawdzają, czy za pomocą interferonu można zahamować rozprzestrzenianie się koronawirusa SARS-CoV-2.
"Interferony są obecnie badane klinicznie jako obiecujące leki przeciwko COVID-19" – mówi dr Alicja Chmielewska z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Jej projekt badawczy w ramach grantu POWROTY jest ukierunkowany na analizę aktywowanych przez interferony białek IFITM (z ang. interferon induced transmembrane proteins), które znajdują się w błonach komórkowych i silnie hamują wnikanie wirusów do komórek gospodarza.
Zdolność białek IFITM do hamowania infekcji wirusowej została odkryta w 2009 roku, a badania prowadzone w hodowlach komórek in vitro potwierdziły uniwersalną, przeciwwirusową rolę tych białek. Obecnie wiadomo, że są one ważnym elementem w walce organizmu z takimi groźnymi wirusami, jak m.in.: wirus grypy, HIV, Ebola, wirus zapalenia wątroby typu C, a także większość koronawirusów, w tym SARS-CoV-1.
Dr Alicja Chmielewska bada mechanizmy działania białek IFITM w komórkach gospodarza. Zamierza prześledzić, czy stymulacja tzw. odporności nieswoistej (czyli naturalnej, jaką mamy od urodzenia), w tym białek IFITM, pozwoli na zahamowanie infekcji SARS-CoV-2 i uzyskanie zadawalającego efektu leczniczego.
"Proponuję nową strategię terapeutyczną przeciwko COVID-19, polegającą na pobudzeniu przeciwwirusowej odpowiedzi immunologicznej pacjenta. Ponieważ odpowiedź ta jest uniwersalna, czyli skierowana przeciwko wielu różnym wirusom, proponowane przeze mnie podejście terapeutyczne będzie można w przyszłości wykorzystać nie tylko w walce z chorobą COVID-19, ale również z innymi groźnymi chorobami wirusowymi" – zaznacza dr Alicja Chmielewska.
Na badania związane z koronawirusem SARS-CoV-2 dr Chmielewska otrzymała prawie 200 tys. zł z Programu Inteligentny Rozwój.